علت چاقی در ناحیه دور کمر چیست؟

دانشمندان عقیده دارند کمتر از 5 ساعت خوابیدن در شب می‌تواند احتمال ابتلا به چاقی شکمی را در جوانان افزایش دهد . بررسی‌های اخیر پژوهشگران آمریکایی نشان داده است جوانانی که کمتر از 5 ساعت در شب می‌خوابند، سایز دور کمر بالاتری دارند.

دانشمندان دانشکده پزشکی وینستون سالم در کالیفرنیای شمالی پس از زیر نظر گرفتن هزار و صد فرد 18 تا 81 ساله به مدت 5 سال و بررسی میزان خواب شبانه آنها و میزان چربی دور شکم، چربی‌های زیرپوستی و چربی عروقی متوجه شدند در جوانان زیر 40 سال کسانی که کمتر از 5 ساعت در شب می‌خوابند بیشتر به چاقی دور شکم مبتلا می‌شوند. در این افراد چربی عروقی 32 درصد بالاتر از سایر افراد است در حالی که در افرادی که 6 تا 7 ساعت در شب می‌خوابند چربی‌های عروقی 13 درصد و در افرادی که بیش از 8 ساعت می‌خوابند این میزان 22 درصد پایین‌تر است!

در زیر بطور مختصر چند راه حل و دلیل عمده چاقی در ناحیه شکم و دور کمر را بررسی می کنیم تا بتوانیم درک درستی از درمان چاقی داشته باشیم.

1- نحوه تغذیه صحیح یعنی تقسیم کردن وعده های غذایی به 6 وعده (3 وعده غذایی اصلی و 3 میان وعده یعنی 10 صبح،5-6 بعد از ظهر و 2 ساعت بعد از صرف شام) اولین عاملی است که میتواند در جلوگیری از چاقی بخصوص چاقی شکمی موثر باشد.

2- حذف وعده های غذایی حذف هر کدام از وعده های غذایی مخصوصا صبحانه و شام در ایجاد چاقی شکمی موثر است.توجه داشته باشید حذف وعده صبحانه و به دنبال آن دیر ناهار خوردن باعث میشود اولا با ولع بیشتری غذا میل شود و ثانیا بدن انسان به علت کمبود مواد غذایی و احساس پدید آمدن قحطی دنباله دار تمام وعده غذایی مصرف شده را به شکل چربی در باسن،شکم،ران و پهلوها ذخیره کند . در این ذخیره چربی چون عامل ارث و ژنتیک هم دخالت داردممکن است چربی بیشتر در قسمت بالا تنه یا پایین تنه ذخیره شود.

3- جانشسن کردن میوه بخصوص میوه های شیرین ( مثل انگور- انبه – آناناس – انجیر – انواع کمپوت – زرد آلو – نارنگی های شیرین – خربزه – طالبی -گلابی – خرمالو و آبمیوه های آماده) در وعده شام اولا به علت تخلیه سریع از معده زودتر فرد احساس گرسنگی می کند، ثانیا قند موجود در این میوه های باعث ایجاد چاقی های شکمی در فرد می شود.

4- خانم ها مخصوصا خانم های شاغل صبحانه را حتما در منزل صرف کنند . فاصله افتادن صرف صبحانه تا ساعت 10 صبح که بیشتر در محل کار و بطور دسته جمعی همراه با نان تازه پخت میل شود از عوامل ایجاد چاقی شکمی است.

5- مصرف مایعات در هنگام غذا به هیچ وجه مایعات از قبیل دوغ،آب و نوشابه های گازدار نباید همراه لقمه های غذا نوشیده شود . می توانید لقمه های غذای خشک و فاقد آب خورشت را همراه با یک قاشق ماست کم چرب میل کنید. بعضی از بیماران مبتلا به چاقی شکمی مخصوصا آقابان اظهار می دارند که تا 1 لیتر آب وسط لقمه های غذا می نوشند و می بینیم که چاقی شکمی در این گونه افراد به مراتب بیشتر است.

6- در خانم ها علاوه بر دلایل پزشکی ،سن بلوغ، ازدواج ، زندگی مشترک و حاملگی که ترشح هرمونهای زنانه و دلایل فیزیولوژیک دیگر باعث ذخیره چربی در قسمت های شکم و پهلو می شود،دلایل تغذیه ای هم در ایجاد چاقی نقش موثری دارند. به عنوان مثال اغلب خانم ها بیان می کنند به علت این که فقط در وعده شام همه افراد خانواده یک جا هستند، وعده اصلی غذایی را شام تشکیل میدهد.مصرف شام مخصوصا در ساعات پایانی شب تماما باعث تبدیل غذا به چربی بخصوص در ناحیه شکم می شود.اگر وعده غذایی اصلی ناهار باشد تحرک بعد از صرف غذا کمک زیادی به سوخت و ساز مواد غذایی در بدن می کند.در حالی که مصرف همین مقدار برنج در وعده شام یکی از دلایل چاقی شکمی در خانم ها و آقایان بوده و توصیه اکید می شود که برنج فقط در وعده ناهار صرف شود. بهتر است شام بصورت حاضری یعنی نان به همراه پنیر و خیار و گوجه فرنگی،ماست و خیار،ماست و اسفناج پخته و یا نان و پنیر و سبزی خوردن صرف شود. از دید متخصص تغذیه نان با املت، تخم مرغ، کوکو و کتلت یا انواع خورشت ، غذای حاضری نیست.

7- ساعات صرف شام همانگونه که در بالا شرح داده شد در ایجاد چاقی شکمی بسیار موثر است . فاصله صرف شام تا خواب حداقل 3 ساعت باید باشد. افرادی که به هر دلیل کاری جهت صرف شام دیر به منزل می آیند بایستی از غذاهای سبک همراه با نان استفاده کنند. از مصرف برنج ، خورشت ، آب خورشت و ته دیگ چرب و نیز انواع آش و سوپ در وعده شام خودداری کرده یکساعت بعد از صرف شام می توانید 1 عدد میوه طبق دستور متخصص تغذیه میل کنید.

8- غذا های نفخ آور مصرف غذاهای نفاخ مثل حبوبات(نخود، لوبیا،ماش،عدس)بصورت پخته در وعده شام تا حد امکان خودداری کنید.نفخ و گاز حاصل از مصرف اینگونه مواد غذایی در ایجاد چاقی شکمی موثر است.

9- عدم افزایش دور شکم در یک بررسی تغذیه ای توصیه شده در وعده اصلی غذایی(ناهار) اندازه دور شکم را گرفته و پس از صرف غذا هم مجددا دور شکم را اندازه بگیرید. نباید هیچ گونه افزایشی وجود داشته باشد.

10- چاقی شکمی مردان در مورد چاقی شکمی در آقایان بایستی متذکر شوم که حتما به متخصص تغذیه در اولین فرصت مراجعه و رژیم غذایی صحیح به همراه توصیه های تغذیه ای دریافت شود. زیرا در اندازه گیری دور کمر و باسن و تقسیم آن بر هم (WHR) در اغلب مراجعین مرد این عدد بالای یک می باشد. در بررسی های صورت گرفته یکی از دلایل سکته قلبی مخصوصا در هنگام خواب و نیز قطع تنفس(Apnea) در خواب درآقایان همین عامل می باشد.

11- موارد ذکر شده مربوط به افراد مبتلا به افزایش وزن سالم می باشد. افرادی که به هر دلیل همراه با چاقی شکمی مبتلا به بیماری های متابولیک ،دیابت،اوره و اسید اوریک بالا،کلسترول بالا،تری گلیسیرید بالا و یا بیماریهای کلیوی،قلبی عروقی، گوارشی هستند،بایستی مراتب را به متخصص تغذیه اطلاع دهند.

12- ورزش های مخصوص از نظر ورزشهای مخصوص برای چربی های شکمی در صورتی که پزشک منع نکرده باشد و یا باعث مشکل پزشکی در ناحیه کمر نشود، بهترین روش دراز و نشست به همراه رژیم غذایی صحیح می باشد.استفاده از وسایل کمکی غیر استاندارد دراز و نشست مورد تایید نبوده و دراز و نشست غیر صحیح ممکن است باعث بروز عوراضی در مهره های پشت و گردن شود.

به غیر از موارد بالا اصولا پیاده روی تند ( نه به حالت دویدن)بهترین روش برای سوختن چربی ها در ناحیه شکم می باشد که به مدت نیم ساعت صبح و نیم ساعت عصر انجام می گیرد. استفاده از تردمیل آموزش مخصوص خود را دارد که بعدا توضیح داده خواهد شد.در کل استفاده غیر صحیح از وسایل ورزشی باعث بروز مشکلات متعددی می شود. همچنین این کار برای بعد از عمل جراحی لاغری بازو درست نیست.

اصولا انواع شنا و راه رفتن در آب کمک بسیاری در سوزاندن چربی ها میکند. در حالیکه با نشستن در سونا و جکوزی فقط آب بدن دفع می گردد که با نوشیدن آب جبران می شود. استفاده از هر نوع ورزش با دستگاه و ورزش ایروبیک و نیز نوارهای آموزشی ورزش ایروبیک همینطور طناب زدن،در دختر خانم ها توصیه می شود.

Fat-04

چند توصیه اساسی برای حذف چاقی موضعی

واقع بین باشید : این توصیه در کاهش چربی شکمی، مهم تر از سایر موارد می باشد. توجه داشته باشید که روش سریعی برای کاهش چربی دور شکم وجود ندارد.

بسیار محتاط باشید : چنانچه رژیمی یافتید که به شما اطمینان داد سریعا چربی شکمی شما را کاهش می دهد، بدانید فایده ای نخواهد داشت و احتمالا سبب از دست دادن آب بدن می گردد تا چربی بدن؛ و بعد از قطع این رژیم، آب بدن مجددا برمی گردد.

متعهد به ادامه رژیم باشید : برای کاهش چربی شکمی و حفظ لاغری آن، مصمم باشید.

داشتن رژیم غذایی منظمی که حاوی سه وعده اصلی و دو تا سه میان وعده باشد، در تنظیم متابولیسم (سوخت و ساز) طبیعی بدن شما اهمیت فراوان دارد و از پراشتهایی کاذب شما جلوگیری می نماید.

انجام ورزش های هوازی مانند پیاده روی، دوچرخه سواری و شنا در کاهش چربی شکمی خیلی موثر است.

دراز و نشست : چنانچه می خواهید شکم سفتی داشته باشید، باید روی ماهیچه های شکمی کار کنید. دلیلی برای ترس از ورزش های شکمی مانند دراز و نشست در صورتی که به درستی انجام شود، وجود ندارد. ولی از طرف دیگر توجه به این نکته مهم است که این ورزش هم به تنهایی موثر نیست و باعث بروز کمردرد در شما می شود.

درباره ی شروع و نوع فعالیت بدنی حتما با پزشک تان مشورت نمایید.

رژیم غذایی کم چربی : رژیم کم چرب با مقدار زیادی میوه ها و سبزیجات تازه داشته باشید. چربی موجود در رژیم غذایی شما باید 25 تا 30 درصد از انرژی دریافتی روزانه شما را تشکیل دهد که در این بین باید بیشتر از چربی های غیر اشباع استفاده نمایید. بر همین اساس:

* از روغن زیتون و یا دانه های روغنی مانند خشکبار، در حد تنظیم شده توسط متخصص تغذیه می توانید استفاده نمایید.

* مصرف غذاهای دریایی: حداقل 2 تا 3 بار در هفته، ماهی بخورید.

* آنچه نباید بخورید: از مصرف گوشت های پر چرب و پر نمک ( مثل سوسیس و کالباس) اجتناب نمایید. از مصرف مواد قندی و شیرین نیز بپرهیزید.